شناخت‌نامه و معرفی توصیفی آثار خواجه حسین ثنایی مشهدی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد پژوهشگاه علوم انسانی

2 دانشجوی دکتری،پژوهشگاه علوم انسانی

.

چکیده

خواجه حسین ثنایی مشهدی، از شعرای برجستۀ قرن دهم هجری است. اثر مشهور ثنایی دیوان او است؛ اما جز این، در برخی از منشآت قرون بعد، نامه‌هایی نیز از او به‌جای مانده است. همچنین، یک مثنوی هشتصد بیتی به‌نام اسکندرنامه از او در دست است. به‌جرأت می‌توان گفت که کمتر جنگ و مجموعه‌ای بعد از قرن دهم سراغ داریم که غزلی یا قصیده‌ای و یا حتی بیتی از ثنایی را در خود جای نداده باشد. در این مقاله، ضمن گذری بر زندگی، آثار، و ویژگی‌های شعر ثنایی، آثار او در کتابخانه‌های ایران، هند، و پاکستان، اعم از دیوان‌های موجود و یا اشعار پراکنده در مجموعه‌ها و جنگ‌ها (شامل 73 مورد)، نسخه‌شناسی شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Biographical Study and Cognition and Descriptive Introduction of Literary Works of Khwaja Hossein Thanā'ī of Mashhad

نویسندگان [English]

  • Abulqasem Radfar 1
  • Khorshid Qanbari Naniz 2
1 Professor of the Research Institute of Humanities and Cultural Studies
2 Ph.D Candidate at the Research Institute of Humanities and Cultural Studies
چکیده [English]

Khwaja Hossein Thanā'ī of Mashhad is one of the eminent poets of the tenth century A.H., whose famous literary work is his divan. In addition to this divan, some letters composed by him have remained in the monsha'āt of the following centuries. A mathnavi composed of eight hundred couplets composed by him under the title of "Iskandarnameh" is at our disposal. It can be dared to say that there are no anthologies or collections after the 10th century A.H. that do not include a sonnet, ode or even a couplet from Thanā'ī. In the present article, we have attempted to review Thanā'ī's biography, literary works as well as his poetic characteristics. Furthermore, we have dealt with the codicology of this poet's works including his divans as well as dispersed poems in the anthologies and collections encompassing sixty four codices. These manuscripts have been available in the libraries in Iran, India and Pakistan'.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Thanā'ī of Mashhad
  • Persian poetry
  • codicology

مراجع

منابع
آذر بیگدلی، لطفعلی‌بیگ (1337). آتشکدۀ آذر، به‌اهتمام سیدجعفر شهیدی، تهران: مؤسسۀ نشر کتاب.
اوحدی بلیانی، محمد (بی‌تا). عرفات‌العاشقین، نسخۀ خطی کتابخانۀ ملک، ش 5324.
بدائونی، عبدالقادر (1869م). منتخب‌التواریخ، به‌کوشش احمدعلی صاحب، کلکته.
ثنایی مشهدی، حسین (بی‌تا). دیوان اشعار، نسخۀ خطی مجلس شورای اسلامی، ش 239.
ثنایی مشهدی، حسین (بی‌تا). دیوان اشعار، نسخۀ خطی مدرسۀ عالی مطهری (سپهسالار)، ش 375.
رازی، امین‌احمد (1340). هفت اقلیم، به‌کوشش جواد فاضل، تهران: کتابفروشی علمی.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1372). صور خیال در شعر فارسی، تهران: آگه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1376). موسیقی شعر، تهران: آگه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1380). شاعر آینه‌ها، تهران: آگه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1384). ادوار شعر فارسی، تهران: سخن.
شمیسا، سیروس (1379). سبک‌شناسی شعر، تهران: فردوس.
صفا، ذبیح‌الله (1378). تاریخ ادبیات در ایران، تهران: فردوس.
فخرالزمانی، عبدالنبی (1375). تذکرۀ میخانه، به‌کوشش احمد گلچین‌معانی، تهران: اقبال.
فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه و موزۀ ملک، ج 7 و 8 و 9، تهران.
فهرست نسخه‌های خطی کتابخانۀ آیت‌الله گلپایگانی، قم.
فهرست نسخه‌های خطی کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی، ج 6، قم.
فهرست نسخه‌های خطی کتابخانۀ دایرةالمعارف اسلامی، ج 1، تهران.
فهرست نسخه‌های خطی کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی، ج 1 و 3 و 8 و 22 و 37، و 38، تهران.
فهرست نسخه‌های خطی کتابخانۀ مدرسۀ عالی مطهری (سپهسالار)، ج 2 و 4، تهران.
فهرست نسخه‌های خطی کتابخانۀ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران، ج 9 و 10 و 14 و 16 و 17.
فهرست نسخه‌های خطی کتابخانۀ ملی، ج 2 و 6، تهران.
فهرست نسخه‌های خطی کتابخانۀ نوربخش (خانقاه نعمت‌اللهی)، ج 1، تهران.
نهاوندی، عبدالباقی (1931م). مآثر رحیمی، به‌کوشش محمد هدایت حسینی، کلکته.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار