کهن‌ترین نسخۀ شاهنامه، مورخ 614ق از تاریخ اتمام سرایش آن (400ق) 214 سال فاصله دارد، ولی در این دوران، قطعات و بیت‌هایی از شاهنامه در برخی منابع کهن تاریخی و ادبی باقی مانده است. یکی از این منابع کهن، کتابِ عربیِ خلق‌الانسان از بیان‌الحق نیشابوری (درگذشت: 521ق) در تفسیر آیه‌ای از قرآن است که 54 بیت پندآمیز از شاهنامه را نقل کرده است. در این جستار، این بیت‌ها با شاهنامۀ تصحیح جلال خالقی مطلق و نسخه‌های مبنای تصحیح او و برخی نسخه‌های دیگر و نیز کتاب اختیارات شاهنامه (تألیف: 474ق)سنجیده و دربارۀ برخی ضبط‌ها بحث شده است. یکی از نتایج این پژوهش این است که بیان‌الحق بیت‌های شاهنامه را نه از متن این منظومه که از اختیارات شاهنامه برگرفته است.
)