TY - JOUR ID - 1472 TI - مقایسة صفات و خویش‌کاری‌ها‌ی سروش در شاهنامه با متون مزدیسنی JO - کهن‌نامه ادب پارسی JA - CPL LA - fa SN - 2383-0603 AU - حیدری, حسین AU - قاسم‌پور, محدثه AD - استادیار گروه ادیان دانشگاه کاشان AD - کارشناس ارشد ادیان، دانشگاه کاشان Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 5 IS - 2 SP - 125 EP - 144 KW - اوستا KW - جبرئیل KW - سروش KW - شاهنامه KW - فردوسی KW - متون پهلوی DO - N2 - سروش یکی از مهم‌ترین ایزدان اوستایی است که در گاهان، اوستای نو، و متون پهلوی خویش‌کاری‌های مختلفی داشته و در ادبیات ایران پس از اسلام نیز نام و نقش او بر جای مانده است. فردوسی (د 411 یا ۴۱۶ ق)، حماسه‌سرای چیره‌دست و بی‌بدیل ایران، در شاهنامه، در مقام گزارش باورهای دینی ایرانیان باستان، اوصاف و کارکردهایی را به سروش نسبت داده است. این مقاله، پس از بررسی تطبیقی ویژگی‌های سروش در گاهان، اوستای نو، و متون پهلوی، اوصافی همچون نگهبانی، دین‌یاری، افسونگری، پیام‌رسانی از سوی اهورامزدا، نجات‌بخشی، و خویش‌کاری پس از مرگ را با گزارش حکیم توس در نامة باستان مقایسه می‌کند و به این نتیجه می‌‌رسد که گزارش شاهنامه با متون مزدایی همسویی اندکی دارد و فردوسی خودآگاه یا ناخودآگاه تحت تأثیر باورهای ادیان ابراهیمی در باب ملائک، به‌ویژه جبرئیل، است و سروشِ او ترکیبی است از اوصاف دو سنّت ایرانی و سامی. UR - https://classicallit.ihcs.ac.ir/article_1472.html L1 - https://classicallit.ihcs.ac.ir/article_1472_a6df9043d328d38f0e9665add074c985.pdf ER -