The myth of anti-Sufi jurists: A genealogical view at the conflict between jurists and Sufis in the Qajar era

Document Type : Research Paper

Authors

1 PhD student in Persian language and literature at Ferdowsi University

2 Professor, Department of Persian Language and Literature, Ferdowsi University of Mashhad

Abstract

Since the end of the Zandian era, with the return of Nematollahi Sufis to Iran, a stream of Sufi criticism was formed. Coinciding with empowering fundamentalist jurists in the field of Shiite jurisprudence, and with the union of Shiite scholars and the Qajar government, especially in the period of Fath Ali Shah, this period creates a serious confrontation between Shiite jurists and Sufis. The prevailing view in this regard is that there is a difference of opinion on epistemological issues, whose cause was the Sufis’ distance from the Shari’a. However, a review of historical sources calls this assumption into question. More specifically, the historical documents indicate the existence of one of the Sufi dynasties, the Dhahabis, with whom the jurists did not have a dispute, while the epistemological foundations of the Dhahabis and the Nematullahs are not particularly different. In the present study, using Foucault’s genealogical theory, we showed that beyond this epistemological conflict lies the presence at the center of the political discourse of the time. In fact, the issue of power has had a very important impact on determining how jurists and Sufis treated each other. Since the Dhahabiyah did not have any inclination to power, they did not face any opposition from the jurists, but the Nemat-Allahs, who claimed power, were quickly suppressed. We explained this issue using Foucault's concept of power .

Keywords

References

-آقاخان محلاتی،محمدحسن حسینی(بی­تا)عبرت­افزا،به اهتمام حسین کوهی کرمانی، بی­جا.
2-الگار، حامد(1396)دین و دولت در ایران، ترجمه ابوالقاسم سری،چاپ سوم، تهران، توس.
3-الگار، حامد(1370)شورش آقاخان محلاتی و چندمقاله دیگر، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران،توس.
4-بهبهانی، آقامحمدعلی، بی­تا، خیراته در ابطال صوفیه 2ج،تحقیق و نشر: موسسه علامه مجدد وحید بهبهانی.
5-بهبهانی، آقا احمد(1370)مرآت الاحوال جهان نما،مقدمه تصحیح و حواشی علی دوانی، ج1، تهران، امیرکبیر.
6-بهبهانی،آقامحمدجعفر(1413)فضایح الصوفیه، تحقیق موسسه علامه مجدد وحید بهبهانی،قم، انتشارات انصاریان.
7-بهبهانی، آقامحمود(1413)تنبیه الغافلین و ایقاظ الراقدین، تحقیق موسسه علامه مجدد وحید بهبهانی، قم، انتشارات انصاریان.
8-تهرانی، میرزا جواد(1390)عارف و صوفی چه می­گویند، تهران، نشر آفاق.
9-خاوری، اسدالله(1383)ذهبیه، تصوف علمی، آثارادبی، چاپ دوم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
10-دفتری، فرهاد(1376)تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ترجمه فریدون بدره­ای، چاپ دوم، تهران، فرزان روز.
11-دیوان­بیگی شیرازی،احمد(1365)حدیقة­الشعرا، تصحیح عبدالحسین نوایی، ج2 ، تهران، زرین.
12-زرینکوب، عبدالحسین(1380)دنباله جستجو در تصوف ایران، چاپ پنجک، امیرکبیر، تهران.
13-شیرازی، محمدمعصوم(معصومعلیشاه)(1318)،طرائق الحقایق 3ج،تصحیح محمدجعفر محجوب، تهران، کتابخانه سنایی.
14-شیروانی، زین العابدین(1339)ریاض السیاحه، تصحیح اصغر حامد ربانی، تهران، کتابفروشی سعدی.
15__________________ (بی­تا)کشف المعارف، به کوشش سیدرضی واحدی، نسخه الکترونیک.
16صفا، ذبیح­الله(1369)تاریخ ادبیات در ایران،ج5،چاپ پنجم، تهران، انتشارات فردوس.
17-ضیمران، محمد(1395)میشل فوکو: دانش و قدرت، چاپ هشتم، هرمس، تهران.
18-طباطبایی­فر، سید محسن(1394)نظام سلطانی از دیدگاه اندیشه سیاسی شیعه،چاپ سوم، تهران، نی.
19-ظل السلطان،مسعودمیرزا(1368)خاطرات ، تاریخ سرگذشت مسعودی، به کوشش حسین خدیوجم، ج1، تهران، اساطیر.
20-عبدی، حسین و سیدمهدی زرقانی(1396)تحلیل گفتمانی رساله­های ردیه بر تصوف در عصر صفوی، دوفصلنامه علمی و پژوهشی دانشگاه الزهرا، سال نهم، شماره 16.
21-فوکو، میشل(1396)مراقبت و تنبیه، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، چاپ چهاردهم، تهران، نشر نی.
22-قراگزلو، علیرضا(1390)تلخیص رساله میرزای قمی درباره ذکر نعمة اللهیه و نقد طریقه ایشان، آیینه پژوهش، سال بیست و دوم، شماره ششم.
23-قمی، میرزا ابوالقاسم(1389)سه رساله در نقد عرفان، مقدمه تصحیح و تحقیق: حسین لطیفی-سیدعلی جبار گلباغی ماسوله، چاپ دوم، مشهد، بنیاد پژوهشهای آستان قدس.
24-____________ (1396ق)جامع الشتات، ج2، تهران.
25-مجذوبعلی­شاه، اعتقادات مجذوبیه، نسخه خطی به شماره 7400، مجلس شورای ملی.
26-مدرسی چهاردهی، نورالدین(1393)سلسله­های صوفیه در ایران، چاپ سوم، تهران، علمی و فرهنگی.
27-مشایخی، عادل(1395)تبارشناسی خاکستری است، تهران، انتشارات ناهید.
28-ملکم، سرجان(1380)تاریخ کامل ایران، ترجمه میرزا اسماعیل حیرت، تصحیح مهدی قمی نژاد، تهران، نشر افسون.
29-میلز، سارا(1395)میشل فوکو،ترجمه مرتضی نوری، چاپ سوم، تهران، نشرمرکز.
30-نیریزی شیرازی، قطب­الدین محمد(1370)رساله سیاسی، به اهتمام رسول جعفریان، قم، کتابخانه آیت­الله مرعشی نجفی.
31-هدایت، رضاقلی خان(بی­تا) ریاض العارفین، نسخه الکترونیک.
32-همتی، همایون(1362)کلیات عرفانِ اسلامی، تهران، امیرکبیر.

Files

Share

How to cite

Statistics