اصول اخلاقی انتشار مقاله

دسترسی آزاد و رایگان به مقاله‌ها

دو فصلنامۀ « کهن نامه ادب پارسی» نشریه‌ای با دسترسی باز و آزاد به مقاله‌های منتشر شده است. در نشریات با دسترسی آزاد، دسترسی به فایل تمام‌متن مقالات فراهم و رایگان است.

This is an Open Access Journal

 

 

حق نشر

دو فصلنامۀ «کهن نامه ادب پارسی» تحت قوانین گواهینامۀ بین‌المللی کریتیو کامنز منتشر می‌شود. براساس این گواهینامه، نشریه اجازه اشتراک، انطباق و تخصیص مقالات منتشر شده را می‌دهد (مطالعۀ بیشتر دربارۀ این مجوز)

Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)

 



سیاست اخلاقی

سیاست‌های اخلاقی دو فصلنامۀ علمی‌پژوهشی «کهن نامه ادب پارسی» به‌طور داوطلبانه براساس اصول کمیتۀ بین‌المللی اخلاق نشر (COPE) و همچنین رعایت منشور اخلاقی نشریات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران است و خود را ملزم به رعایت اصول ارزش‌های اخلاق حرفه‌ای می‌داند. مؤلفان، داوران، دبیران علمی و سردبیر در همکاری با این نشریه باید این اصول اخلاقی را رعایت کنند.

« این نشریه با احترام به قوانین اخلاق در نشریات  تابع قوانین کمیته اخلاق در انتشار(COPE)  میباشد و از آیین نامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی مینماید.»

نمودار کمیتۀ اخلاق انتشار (COPE( به زبان فارسی (مشاهده)
مشروح اصول کمیتۀ بین‌المللی اخلاق نشر  (COPE) (مشاهده)
منشور اخلاق پژوهش نشریات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (مشاهده)


گزیدۀ اصول اخلاقی نگارش مقاله

  •     مقاله باید بدیع باشد (ترجمه، اقتباس و ... نباشد).
  •     سهم هر نویسنده­ به‌دقت مشخص شود.
  •     ارجاع‌ها دقیق باشد.
  •     نقل‌قول­‌ها به‌طور کامل مشخص گردد.
  •     مقاله متناسب با نیاز در رشتۀ مختص به خود تدوین شود.
  •     منابع اصیل باشد (ارجاع به آثار دست‌چندم و منابع اینترنتی مجاز نیست).
  •     نویسنده شرایط نشریه را به­ دقت مطالعه کرده باشد.
  •     نقل از نشریه با ذکر منبع بلامانع است.


 

گزیدۀ شرایط دریافت مقاله‌های علمی از سوی نشریه

  • نشریه از دریافت مقاله‌های پژوهشی معتبری که حاوی مطالب و نکات علمی جدید و غیراقتباسی باشد استقبال می‌کند و از چاپ مقاله‌­های مبتنی بر گردآوری یا ترجمه معذور است.
  • حق انتشار مقاله، پس از پذیرش، برای نشریه محفوظ است و نویسنده مجاز به انتشار آن در دیگر نشریه­‌های داخلی و خارجی، کنفرانسها و همایشها نیست.
  • فقط مقاله­‌هایی در مجله چاپ می­‌شود که پیشتر در جای دیگری منتشر نشده باشد. در صورت اثبات تخلف در هر زمان، مجله مقاله را از فهرست مقالات (در هر مرحله اعم از در دست بررسی و یا انتشار یافته) حذف و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی حق پیگیری قانونی را خواهد داشت.
  • نشریه در پذیرش، رد، اصلاح و ویرایش مقاله‌های دریافتی آزاد است.
  • پذیرش اولیة مقاله مشروط به رعایت‌کردن اصول اخلاقی نگارش علمی و شرایط تدوین علمی مقاله است. پذیرش نهایی و چاپ مقاله منوط به تأیید داوران است و درهرصورت، نتیجه به صاحب‌اثر اعلام خواهد شد.


 
سرقت علمی

ثبت مقاله در سامانۀ دو فصلنامۀ «کهن نامه ادب پارسی» با ارسال ایمیل به کلیۀ نویسندگان مقاله اطلاع داده خواهد شد؛ بدیهی است درج نام نویسندگان در مقاله به منزلۀ نقش اساسی ایشان در تدوین مقاله است، درصورتی‌که نویسندگان مقاله در تدوین مقاله نقشی نداشته‎اند و از نام آنها سوءاستفاده شده است، لازم است مراتب را بلافاصله از طریق ایمیل دریافتی اطلاع دهند. همۀ نویسندگان مقاله در مورد اصالت اثر مسئول هستند. دو فصلنامۀ «کهن نامه ادب پارسی» در تلاش است تا تمامی مقالات ارسالی به سامانۀ نشریه قبل از ورود به فرآیند داوری از طریق یک سامانۀ مشابهت‌یاب بررسی گردد. اما در حال حاضر، در بررسی اولیه از سرویس جست‌وجوی گوگل و سامانه‌های رایگان فارسی استفاده می‌شود و در بررسی‌های بعدی تا اطلاع ثانوی از سامانۀ برخط"همانندیاب سیناوب" و  مشابه‌یاب «سمیم نور» بهره می‌برد. از‌این‌رو به نویسندگان نیز پیشنهاد می‌شود برای اطمینان از نبود موارد تخلف، از سامانه‌های مشابه‌یاب از جمله سامانۀ «سمیم‌نور» استفاده نمایند و گواهی تایید سامانه را به نشریه ارسال نمایند. گفتنی است که حق ارزیابی و پیگرد موارد سرقت علمی برای فصلنامۀ «کهن نامه ادب پارسی» محفوظ است. 

 

دسترسی به سامانۀ مشابه‌یاب سمیم‌نور

 



براساس تعریف کمیتۀ بین‌المللی اخلاق انتشار (COPE)، سرقت علمی (Plagiarism) به استفادۀ غیرعمدی یا دانسته یا بی‌ملاحظه از کلمه‌ها، ایده‌ها، عبارت‌ها، ادعاها یا استنادهای دیگران بدون قدردانی و توضیح و استناد مناسب به اثر، صاحب‌اثر یا سخنران ایده گفته می‌شود. ازاین‌رو انتظار می‌رود که نویسندگان آثار علمی در اثر خود استفاده از آثار دیگران را با دقت ثبت کنند و این استفاده را به نحو متناسب به آگاهی مخاطبان برسانند تا علاوه بر حفظ صداقت، از اتهام فریبکاری، سهل‌انگاری وسرقت علمی مصون بمانند.

موارد زیر مصداق سرقت علمی به‌شمار می‌آیند:

  •     ثبت مقالۀ دیگری به نام خود
  •     درج نام نویسندگان و پژوهشگرانی که در مقاله نقشی ندارند.
  •     کپی‌برداری یا تکرار بخش‌های قابل‌توجهی از مقالۀ دیگر (حتی اگر مقالۀ کپی‌شده و بدون ارجاع مربوط به یکی از نویسندگان مقالۀ جدید باشد.(
  •     طرح نتیجه‌های حاصل از پژوهش‌های دیگران به نام خود
  •     چاپ تکرای یک مقاله از سوی یک نویسنده در چند نشریه
  •     بیان نتیجه‌های نادرست و خلاف یافته‎های علمی یا تحریف نتیجه‌های حاصل از پژوهش
  •     استفاده از داده‎های نامعتبر یا دست‌کاری در داده‎های پژوهش


 

برخورد با سرقت علمی

موارد سرقت علمی توسط مسئولان نشریه بررسی می‌شود. به‌علاوه برای حراست از اعتبار و زحمات دیگر پژوهشگران، بدون هیچ تساهل و چشم‎پوشی با توجه به میزان سرقت علمی به شرح ذیل برخورد قانونی می‌گردد:

  •     مقاله رد خواهد شد و در صورت چاپ از روی سایت‎ها برداشته خواهد شد.
  •     طی یک نامۀ رسمی پروندۀ سرقت علمی با سایر دانشگاه‎ها و نشریه‎های داخلی و خارجی مرتبط به اشتراک گذاشته خواهد شد.
  •     مراتب طی یک نامۀ رسمی به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC(، دانشگاه‎ها، مؤسسه‎ها، نشریه‎ها و هر محلی که نویسندگان از امتیاز چاپ این مقاله استفاده کرده‎اند، اطلاع داده خواهد شد.


 

وظایف و مسئولیت‌های نشریه

  •     «کهن نامه ادب پارسی» متعهد است که تصمیمات اتخاذشده در رابطه با رونوشت‌های ارسال‌شدۀ مقاله‌ها تنها براساس داوری‌های تخصصی و حرفه‌ای بوده و از علایق شخصی به دور باشد.
  •     این نشریه متعهد به حفظ صیانت از سوابق دانشگاهی و تحقیقاتی است.
  •     این نشریه رعایت اصول اخلاقی از سوی سردبیر، دبیران علمی، هیئت‌تحریریه و داوران را کنترل می‌کند.
  •     این نشریه پیوسته در حال بررسی مقالات برای جلوگیری از سرقت ادبی، تقلب و سوء‌رفتارهای احتمالی است.
  •     این نشریه در مواقع نیاز اصلاحات، توضیحات و واپس‌گیری‌های لازم را انجام خواهد داد.
  •     این نشریه در صورت اثبات هر سوء‌رفتار با آن برخورد خواهد کرد.


 

وظایف و مسئولیت‌های سردبیر و دبیران علمی

  •     دبیران علمی این نشریه باید رونوشت‌های ارسال‌شده را تا هنگام انتشار، به‌طور محرمانه نگه دارند.
  •     سردبیر، دبیران علمی و داوران تصمیمات موردنظر در رابطه با انتشار یا عدم انتشار یک رونوشت را اتخاذ می‌کنند.
  •     دبیران علمی این نشریه باید اصل بی‌نامی داوران را حفظ کنند.
  •     دبیران علمی این نشریه باید از تعارض منافع جلوگیری کنند.
  •     دبیران علمی این نشریه ملزم به صیانت علمی و تلاش برای رفع نیازهای علمی خوانندگان خود هستند.
  •     دبیران علمی این نشریه سرقت ادبی و تقلب و کلاهبرداری های احتمالی را شناسایی کنند و در موارد نیاز اصلاحات، توضیحات، و واپس‌گیری‌ها و عذرخواهی‌ها را ارائه دهند.
  •     دبیران علمی این نشریه باید ذهن خود را فقط بر روی محتوای عقلانی متمرکز و محدود کنند.
  •     دبیران علمی این نشریه نباید اطلاعات رونوشت‌ها را برای افرادی غیر از نویسندگان، نویسندۀ مسئول و داوران فاش کنند.
  •     رونوشت‌های منتشرنشده توسط دبیران علمی و یا اعضای دیگر برای مقاصد شخصی مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.


 

وظایف و مسئولیت‌های داوران

  •     داوران این نشریه می‌بایست با دبیران علمی برای تصمیم‌گیری در رابطه با انتشار رونوشت‌های ارسال شده همکاری کنند.
  •     داوران دعوت شده به این نشریه باید در محرمانه نگه‌داشتن رونوشت‌های ارسال‌شده تلاش کنند.
  •     داوران باید نظرات خود را به دبیران علمی برای تصمیم‌گیری در رابطه با انتشار یا عدم انتشار رونوشت در زمان لازم ارائه دهند.
  •     داوران همتا ملزم به رعایت محرمانگی رونوشت‌های ارسال‌شده و عدم استفاده از اطلاعات آن‌ها برای مقاصد شخصی هستند.
  •     نظرات داوران در رابطه با رونوشت‌های ارسال‌شده باید فنی و تخصصی باشد.
  •     درصورت تعارض علاقه میان داوران با نویسندگان، شرکت‌ها یا مؤسسات، نیاز است از داوری پرهیز شود تا این امر به‌دست داور دیگری صورت گیرد.
  •     داوران باید تعارض علاقه را افشا کنند.


 

وظایف و مسئولیت‌های نویسندگان

  • رونوشت‌ها باید با نگارش صحیح و بهره‌گیری از اصطلاح‌های مناسب ارسال شود.
  • رونوشت‌ها نباید در جای دیگری (به‌جز در قالب چکیده یا بخشی از یک سخنرانی، مقالۀ مروری یا پایان‌نامه( چاپ شده باشند یا توسط نشریۀ دیگری در دست بررسی باشند.
  • نویسنده متعهد است مقاله فوق در هیچ همایش، سمینار و یا مجله داخلی یا خارجی به چاپ نرسیده و در دست داوری در نشریات دیگر نیست و تا زمان تعیین وضعیت مقاله در این نشریه به هیچ نشریه ای ارسال نخواهد کرد.
  • نویسندۀ مسئول باید از رضایت دیگر نویسندگان همکار مطمئن شود.
  • نویسنده باید از مؤسسه‌ای که رونوشت ارسال‌شده مربوط به آن است کسب اجازه کرده و از آن اطمینان حاصل کند.
  • نویسندگان باید اجازۀ بدهند تا مقاله برای خوانایی بهتر ویرایش شود.
  • از نویسندگان انتظار می‌رود تا حامی مالی را برای اجرا و آماده‌سازی روند تحقیق به‌طور خلاصه بیان کنند.
  • سیاهۀ تعهد اخلاقی باید از سوی نویسندگان امضا شود.(فرم تعهدنامه)
  • در نشریه‌های دسترسی آزاد، نویسندگان حق مالکیت مقالۀ خود را دارند اما به عموم افراد نیز اجازۀ دانلود، چاپ و توزیع مقالۀ خود را می‌دهند.
  • نویسندگان یک مقاله باید توافق کنند که نویسندۀ مسئول، فرآیندهای بازنگری مقاله را برعهده گیرد.
  • هنگامی‌که نویسندگان مقاله خطای مهمی را در کارشان دیدند، می‌بایست به‌سرعت دبیر علمی نشریه را برای تصحیح آن مطلع کنند.
  • به نویسندگان پیشنهاد می‌شود پیش از ارسال مقاله به سامانۀ نشریه، با بهره‌گیری از سامانه‌های مشابه‌یاب علمی از نبود موارد احتمالی سرقت علمی اطمینان حاصل گردد.(سامانه سمیم نور)
  • بخش راهنمای نویسندگان برای نگارش و ارسال مقاله مطالعه گردد. ( مشاهده)
  • نویسنده موظف به انجام کلیه اصلاحات درخواستی نشریه میباشد بدیهی است در صورت عدم همکاری مناسب، از چاپ مقاله جلوگیری خواهد شد.
  • مقاله فاقد کلمات، جملات، مفاهیم و مطالب غیراخلاقی، نامناسب و مخالف هنجارهای ایرانی/اسلامی باشد.
  • مسئولیت صحت علمی و تخصصیِ ترجمۀ انگلیسی چکیده، خلاصۀ گسترده و فهرست منابع مقاله بر عهدۀ نویسنده/نویسندگان است.


 

مصادیق نقض اصول اخلاقی انتشار از سوی نویسندگان

سرقت علمی: سرقت ادبی به معنای استفادۀ عمدی از مقالات یا ایده‌های شخص دیگر به نام خود است. استفاده از یک جملۀ شخص دیگر یا حتی جملات قبلی شخص نویسنده بدون ذکر منبع، سرقت محسوب می‌شود.

داده‌سازی و تحریف: داده‌سازی هنگامی است که محقق در عمل مطالعه‌ای را انجام نداده اما داده و نتیجه‌گیری ارائه می‌دهد. تحریف نیز هنگامی رخ می‌دهد که تحقیقی را انجام داده اما داده‌ها و نتایج آن را تغییر می‌دهد.

ارسال همزمان: هنگامی است که رونوشت یک مقاله هم‌زمان به دو نشریه ارسال می‌شود.

ارسال دونسخه‌ای (المثنی): هنگامی رخ می‌دهد که دو یا چند مقاله دارای فرضیه‌ها، داده‌ها و نتیجه‌های یکسان هستند.

ارسال تکراری (اضافی): به معنی تقسیم یک مطالعه به مقاله‌های متعدد و ارسال آن‌ها می‌باشد.

سهیم‌کردن نادرست نویسندۀ دیگر: همۀ نویسندگانی که نامشان در مقاله درج شده است می‌بایست در انجام آن سهیم باشند. در غیراین‌صورت، تخلف محسوب می‌شود.

دست‌کاری منابع: هنگامی است که در قسمت پایانی یک رونوشت منابع متعددی ذکر می‌شود، درحالی‌که در محتوای متن نامی از آن‌ها درج نشده است.

 

هزینه‌های بررسی، داوری و انتشار مقاله‌ها

براساس آیین‌نامۀ نشریات علمی‌پژوهشی کمیسیون نشریات وزارت علوم و همچنین مصوبۀ هیئت‌رئیسۀ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی (تاریخ 1391/06/25، شمارۀ 91/6/54( برای دریافت، بررسی و انتشار مقالات، مبلغی دریافت می‌شود. (مشاهدۀ جزئیات)