نقد بلاغی بیت معروفی از شاهنامه

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام‌نور

2 استاد‌یار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام‌نور

چکیده

در این مقاله، پس از بیان تعریفی تکمیلی از دانش معانی، بیت معروف «میازار موری که دانه‌کش است / که جان دارد وجان شیرین خوش است » با ضبط دیگری از آن که در شاهنامه تصحیح جلال خالقی مطلق آمده است (مکش مورکی را که روزی کش است / که او نیز جان دارد و جان خوش است) مقابله و با توجه به مقتضای حال مخاطب، گوینده و نوع ادبی حماسه، دلایل بلاغی رجحان ضبط اخیر در بافت شاهنامه بیان شده است. در پایان نیز بر این نظر تأکید شده که برای کشف اصول و معیارهای دانش معانی مختص زبان فارسی لازم است شاهکارهای متون ادبی این زبان به‌شیوۀ استقرایی بررسی شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Rhetorical Criticism of a Famous Verse from Ferdowsi’s Shahnameh

نویسندگان [English]

  • Dariush zolfaghari 1
  • Narges Mohammdi Badr 2
1 PHD Candidate, Persian Language and Literature at Payame Noor University
2 Associate Professor at Payame Noor University
چکیده [English]

In this article, after an expression about a supplementary definition of rhetoric in Persian language, the famous verse “no chagrin the ant who caries seed for it’s feed / who it is living and it’s life is dulcet” has been compared with another form of it in Shahnameh edited by Jalal Khaleghi Motlagh: “Don’t kill the ant who is feed caring / who has breath and loves it’s life.” Regarding the situation of addressee, narrative and epic literary style the rhetorical reasons behind the preference of this recent form in the context of Shahnameh has been explained.
At the end, in order to discover the proper doctrine and criteria for the Persian language, there is an emphasis on the necessity of using inductive style for the study of literary masterpieces such as Shahnameh.

کلیدواژه‌ها [English]

  • rhetorical criticism
  • Ferdowsi's Shahnameh
  • Saadi's Bustan
  • knowledge of the meaning