آقازاده، فرزین (1389)، ضحاک ماردوش، تهران: ققنوس.
آموزگار، ژاله (1374)، تاریخ اساطیری ایران، تهران: سمت.
آیدنلو، سجاد (1397)، «بکشتی یا به گشنی یا به کشتی»، زبان و ادب فارسی تبریز، سال71، شماره 238، صص 1-26.
اردستانی رستمی. حمیدررضا (1396/1)، «آیا ضحاک شاهنامه را میتوان مادینه انگاشت»، نشریة ادب و زبان، سال20. شمارة 41، صص 25-50.
_______________ (1396/2)، «چرا رستم از سوی مادر ضحاک نژاد است». کهن نامه، دوره 8، شماره 1، پیاپی 23، صص1-20.
_______________ (1392)، «شهرسب، ضحاک و مرداس، شکستگی شخصیت شهرسب در مرداس و ضحاک»، پژوهشنامة ادب حماسی، سال9، شماره16، صص 173-191.
الیاده، میرچا (1375)، اسطوره، رویا، راز، ترجمة رویا منجم، تهران: فکر روز.
بالاندیه، ژرژ (1378)، «روایات اساطیری و معتقدات مرامی قبایل آفریقایی دربارة زن»، ترجمة جلال ستاری، در اسطوره و رمز، صص 59-78، تهران: سروش.
بازرگان، نوید (1384)، «اژدهایی به نام آز»، پژوهشنامة ادب حماسی، دورة 1، شمارة 1، صص101-135.
بلک، جرمی و گرین آنتونی (1385)، فرهنگنامة خدایان، دیوان و نمادهای بینالنهرین، ترجمه پیمان متین، تهران: امیر کبیر.
بندهش هندی (1368)، تصحیح و ترجمه رقیه بهزادی، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
بهار، مهرداد (1376)، پژوهشی در اساطیر ایران، تهران: آگاه.
بهرامی، احسان (1369)، فرهنگ واژههای اوستا، تهران: بلخ.
تاریخ سیستان (1381)، تصحیح محمدتقی بهار، تهران: معین.
پاکزاد. فضلالله (1379)، «واژهای در شاهنامه»، ایرانشناسی، سال12، شماره 2، صص380-382.
پرادا، ایدت (1356)، هنر ایران باستان، ترجمة یوسف مجیدزاده تهران: دانشگاه تهران.
پورداوود. ابراهیم (1377).. یشتها. تهران: اساطیر
_________ (1312)، «زمان زرتشت»، مهر، سال1، شمارة 10، صص737-744.
پیتمن، هالی (1387)، هنر مهرسازی در کنار صندل، خدایان، فرمانروایان و پیوند از طریق ازدواج، مجموعه مقالات تمدن حوزة هلیل. کرمان: سازمان میراث فرهنگی کشور.
جباری، نجمالدین (1396)، «تقابل جهانشناختی هنر و جادو در شاهنامه»، کهننامه ادب فارسی، سال 8، شماره 3، صص 1-20
جوینی، عزیزالله (1375)، توضیحات در باب شاهنامه دستنویس فلورانس، ج اول، تهران: دانشگاه تهران.
حجازی، بنفشه (1385)، زن تاریخ، تهران: قصیدهسرا.
حمزة اصفهانی (1961)، تاریخ سنیالملوک و الارض، بیروت.
خطیبی، ابوالفضل (1390)، «تفسیری تازه از بیتهای بحث برانگیز درباره وارونهخویی ضحاک»، نامه فرهنگستان. دروه 12، بهار، شماره 45. صص45-63.
داتی، ویلیام. (1392)، اساطیر جهان، ترجمة ابوالقاسم اسماعیلپور، تهران: چشمه
دمزیل، ژرژ (1379)، خدایان سه کنش، ترجمه و تالیف جلال ستاری، جهان اسطورهشناسی، تهران: مرکز، صص1-40.
دورانت، ویلیام (1385)، تاریخ تمدن، ترجمه احمد آرام، ج1 مشرق زمین گاهوارة تمدن، تهران: اقبال.
دیاکونوف، ایگور میخایلوی، (1371)، تاریخ ماد، ترجمه کریم کشاورز، تهران: علمی فرهنگی.
دینوری،ابوحنیفه (1371)، اخبارالطوال، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران: نی.
راشد محصل، محمدتقی (1381)، نجاتبخشی در ادیان، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
رستگارفسائی، منصور (1365)، اژدها در اساطیر ایران، تهران: توس.
رواقی، علی (1386)، «شاهنامهای دیگر(2)»، کیهان فرهنگی، سال 6، شماره 12، صص 31-35.
روزنبرگ، دانا (1379)، اساطیر جهان، ترجمه عبدالحسین شریفیان، تهران: اساطیر.
رید، ایولین (1389)، برادرسالاری، ترجمه افشنگ مقصودی، تهران: بهآذین.
ستاری، جلال (1384)، سیمای زن در فرهنگ ایران، تهران: مرکز.
سرکارتی، بهمن (1385)، سایههای شکارشده، تهران: طهوری.
__________ (1350)، جابهجایی اساطیر در شاهنامه، سخنرانی های دومین دوره بحث دربارة شاهنامه، تهران: وزارت فرهنگ و هنر. صص89-99.
سیسیلی، دیویدور (1384)، ایران و شرق باستان در کتابخانة تاریخی، ترجمه و حواشی از حمید بیکس شورکایی و اسماعیل سنگاری، تهران: جامی.
شامیان ساروکلایی. اکبر (1388). «فرانک مام فریدون». گوهر گویا. سال سوم. شماره 11. صص 91-108
شمیسا، سیروس (1369). شاهِ نامهها. تهران: هرمس.
_________ (1381). انواع ادبی. تهران: فردوس
صفا، ذبیحالله (1369). حماسهسرائی در ایران، تهران: امیرکبیر.
طبری، محمدبن جریر (1352)، تاریخ طبری. ترجمه ابوالقاسم پاینده. تهران: بنیاد فرهنگ ایران
عریان، سعید (1371)، متون پهلوی، تهران: کتابخانة ملی جمهوری اسلامی ایران.
فردوسی، ابوالقاسم (1386)، شاهنامه، دفتراول، تصحیح خالقی مطلق، تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.
فرنبغدادگی (1385)، بندهش، گزارش مهرداد بهار، تهران: توس.
قائمی، فرزاد (1394)، «تحلیل تطبیقی اسطورة ضحاک ماردوش»، پژوهشنامة ادب حماسی، سال11، شمارة 19، صص27-65.
کریستینسن، آرتور (1377)، نمونة نخستین انسان نخستین شهریار در تاریخ افسانهای ایران، ترجمه ژاله آموزگار و احمد تفضلی، تهران: چشمه.
کمپل، جوزف (1377)، قدرت اسطوره، ترجمه عباس مخبر، تهران: مرکز.
کویاجی، جهانگیر کوورجی (1388)، پژوهشهای در باب شاهنامه، گزارش و ویرایش جلیل دوستخواه، تهران: زندهرود.
کهریزی، خلیل (1400)، شاهنامه و متن پنهان، تهران: سخن.
گازرانی، ساقی (1398)، ضحاک تاریخ از دل اسظوره، ترجمه سیما سلطانی، تهران: مرکز.
گجری شاهو. امین (1380)، نوفل و مجنون میرزا شفیع کلیایی همراه با داستان کاوه و ضحاک شاهرخ کاکاوندی، تهران: مه.
گرشویچ، ایلیا (1390)، تاریخ ایران دورة ماد، ترجمه بهرام شالگونی، تهران: جامی.
گرین، راجر لنسلین (1392)، اساطیر یونان، ترجمه عباس آقاخانی، تهران: سروش.
گیرشمن، رومن (1381)، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد معین، تهران: علمی فرهنگی.
مجملالتواریخ والقصص (1383)، تصحیح محمدتقی بهار، تهران: دنیای کتاب.
مختاری، محمد (1379)، اسطورة زال، تهران: طوس.
مولایی، چنگیز (1391)، «بازشناسی یکی از القاب کهن ضحاک در نام ارنواز»، در خرد بر سر جان، صص159-167، به کوشش محمد جعفریاحقی، محمدرضا راشد محصل و سلمان ساکت، تهران: سخن.
مینوی خرد (1385)، ترجمه احمد تفضلی، تهران: توس.
نیبرگ، ه.س (1395)، دینهای ایران باستان، ترجمه سیفالدین نجمآبادی، تهران: مرکز ایرانی مطالعة فرهنگها.
وارنر، رکس (1389)، دانشنامة اساطیر جهان، ترجمة ابوالقاسم اسماعیلپور، تهران: اسطوره.
هوک، ساموئل هنری (1381)، اساطیر خاورمیانه، علیاصغر بهرامی و فرنگیس مزداپور، تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
Bartholomae. Ch. (1961), Altiranisches Wörterbuch, Strassburg;
Frazer, J.G (1971) the Golden Bough, Macmillan Press, Ltd.
Skinner, Andrew, (2001) Serpent Symbols and Salvation in the Ancient
Near East and the Book of Mormon.London.
Zātsparam. (1964). Vichītakīhā-ī Zātasparam. Text and
Introdution. by Behramgore Tehmurasp Anklesaria, Bombay.
References:
Āghāzādeh, Farzīn. (2010/1389SH). Zahāk Mārdouš. Tehran: Qoqnūs
Āmūzgār, Žāle. (2009/1388SH). Tārīx-e asātīrī-ye īrān. Tehrān: Samt.
Āydenlū, Sajjād. (2019/1397SH). “Bekošti ya Be košti ya begošnī.” Zabān va adabe Fārsi. . No. 238. Pp 1-26
Ardestāni Ardestani. Hamid Reza. (2018/1396SH). "Āyā zāhāke Šāhnāme rā mītanvan mādīne pendāst".adab va zābān. No. 41. Pages 25-50
_______________.( 2013/ 1391SH). "Shahrsab, Zahak and Mardas. Šejastegi Šajhsiate Šahrzeb dar Mardās va Zahak». paŽūhešvāme avabe hemasī. Year 9. No. 16, pp. 173-191
Bāllāndīe, Georg. (2000/1378SH). "Revāyāte asātiri va moetaqedāte marāmī qābayele afrīqā darbāreye zan". Tr. by Jalal Sattari. Dar osture va ramz. Pp. 59-78. Tehran: Soroush
Bārtholomae. Ch. (1961), Āltiranisches Wörterbuch, Strassburg;
Bāzarghan, Navid. (2005/ 1393SH) . "eŽdehāi be nāme āz". paŽūhešvāme avabe hemasī. No 1. pp. 101-135
Bahār, Mehrdād. (1997/1376SH). Pažūhešī dar asātīr-e īrān. Tehrān: Āgah.
Bahrāmi, Ehsān. (1989/1367). Farhange vāŽehāyehaye Avestā. Tehrān: Balx.
Benoist, Emile. (1998/1377). Dīne Irānī bar payeye matnhāye motabare unānī. Tr Bahman Sarkati. Tehran: Češme.
Black, Jeremy and Green Āntony. (2006/1385SH). Farhange khodayan divan va nemadhaye beino al nahrayn. Tr Peyman Matin Tehran: Amir Kabir.
Bondahešne hendī. (1990/1368SH). Tr Roqaye Behzadī. Tehrān: moaseseye motaleat va tahqīqate farhangī.
Campel, Joseph, (1998/ 1377SH). Qodrate ostūre. Tra by Abbās Mokhber. Tehrān: markaz.
Christensen, Arthur. (2014/1393SH). Nemūnehāye Noxostīn Ensān va Noxostīn Šahryār dar Tāvīxe Afsānehāye Īrān (Les types du rremier homme et du prmier roi dans l'historie legendaire des Iraniens). Tr. by Žāle Āmūzegār & Ahmad Tafazzolī. Tehrān: Češme.
Coyajee, Jehangir Cooverjee, (2009/1389SH) paŽūhešī dar bab Šāhnāme. Ed by jalīl dūstxah. Tehrān: zenderūd
Dāzmiel, Georg. (2000/1376). Xodāyāne se koneš. Tr by Jalāl Satārī. Jahāne ostūre šenasī. Tehrān: marjaz. Pp. 1-40
Dātī, Wīllīām.(2014/1392SH) Asātīre jahān. Tr Abolqāsem esmāilpūr. Tehrān: Češme
Dorānt, Wīllīām. (1358 SH / 2007). Tarīxe tamadon. Tr by Ahmed Ārām. C. 1. Tehrān: Iqbal
Dīakonof, Igor Mīkhailovīch.(1993 /1371 SH). Tārīxe mād. Tr by Karim kešāvarz. Tehrān: elmī farhangī.
Dinvari, Abu Hanife. .(1993 /1371 SH). Axbar altavval. Tr by Mahmūd Mahdavī Damqanī. Tehrān: ney.
Eliāde, Mircea. Shul, Utel et al. (2009/1388SH). Ostūre roya. raz. Tr. by Monajem. Tehrān: Fekre Ruz.
Ferdowsī, Abolqāsem. (2000/1379SH). Šāhnāme. With the Effort of Jalāl Xāleqī Motlaq. 3rd ed. Tehrān: Markaz-e Dāyerat al-Ma’āref-e Bozorg-e Eslāmī.
Frazer, J.G (1971) the Golden Bough, Macmillan Press, Ltd.
Hinnells, John Russell. (2006/1385SH). asātīr-e īrān (Persian mythology). Tr. by. Tr. by Žāle Āmūzegār & Ahmad Tafazzolī. Tehrān: Češme.
Hejāzī, banafše. (2006/1382SH). Zane tārīx. Tehrān: qasīdesarā.
Hamze Esfahanī. (1961/1330SH). Tarīxe Sonī Al-Molūk va alarz: Beirūt.
Hejazī, banafše. (2006/1382SH). Zane tārīx. Tehran: qasīdesarā.
Hūk, Samuel Henry.(2005/ 1381SH). Asātīre xāvare mīane. Tr by Alī Asghar Bahramī and Farangīs Mazdapūr. Tehrān: markaze motleāte zanān.
Gāzorānī, Sāghī. (1398). Zhāk of history from the heart of myth. Translated by Simā Soltāni. Tehrān: Markaz
GeršowiČ, īlyā. (2011/ 1390SH).Tārīxe doreye mād. Tr by Bahram šālgonī. Tehrān: Jamī
Gīršman, Roman. (2005/1381SH). Irān az aqāz tā eslām. Tr by Mohammed Moīn. Tehrān: elmī farhangī.
Gojarī šahū. Amīn. (2001/1380SH). Nūfel va Majnūn Mirzā šafi Kaliāyi ba dāstāne Kāveh and Zahāk šāhrokh Kakavandī. Tehrān: Mah
Green, Roger Lanslin. 1392. Greek mythology. Translated by Abbās āgā Khāni. Tehrān: Sorūš
Jabārī , Najmodin.(2018 /1396 SH). "tagābole jahānšenxtht honar va jādū dar Shāhnameh". Kohannāme adabe fārsi. No. 3. pp. 1-20
Joveynī, Azīzolah.(1996 /1375 SH). Tozīhatī dar bab Shāhnāmeh dastnevīse Florence. Tehrān: Danešgahe Tehrān
Oryan. Saīd.(1993 /1371 SH). Motūne Pahlavī. Tehrān: ketābxāneye melī
Kahrīzī. Khalīl. (2020/1400SH). Shāhnāmeh and hidden text. Tehrān: Sokhan
Khatībī, Abolfazl. (2011/1390SH). "tafsīrī tāze az beythāye bahs barangize šāhnameh." Nameye farhangestān. No. 45. pp. 45-63
Moxtārī,(2000/1379SH) Muhammad. ostureye Zāl. Tehrān: Tūs
Mojmal al tavarīx. (2007/1384SH). ed Mohamad Taqhī Bahār. Tehrān: donyaye ketāb
Molaī. Čangīz. (2012/1391SH). . "bāzšenasīe yekī az alqābe kohane zahāk dar nāme arnavāz". Xerade bar sare jan. Pp. 159-167. By the efforts of Mohamad Jafar yāhaqī. Mohammad Rezā Rašed Mohasel va Salmān Sāket. Tehrān: soxan.
Nieberg, H.s. (1359/1980SH). Dinhāye Irāne bāstān. Tr by Seifedin Najmābādi. Tehrān: markaze Irānie motaleye farhangha.
Pākzād. Fazlollāh. (2000/1376SH). "vaŽeī dar šahnameh". Irānšenasī. No. 2, pp. 380-382
Pittman, Haly. (2008/1384SH). Honare mohrsāzī dar kenāre sandal xodāyān, farmānravāyān az tariqe ezdevāj. Majmue maqakāte tamadone hozeye halil. Kerman: sāzmāne mīrās farhangie kešvar.
Prādā, īd. (1977/1356 SH). honare Irāne bāstān. Trby Yousef Majidzade: Tehrān: Danešgahe Tehrān
Pūrdāvūd, Ebrāhīm. (1998/1377SH). Yašt-hā. 2nd ed. Tehrān: Asātīr.
________________.(1946 /1312 SH). Zamāne zartošt. mehr. No. 10. pp. 737-744
Mīnū-ye xerad. (2001/1380SH). With the effort of Ahmad Tafazzilī. 3rd ed. Tehrān: Tūs.
Rašed Mohasel, Mohammad Taghī.(2002/1381SH).nejat baxšī dar īran. Tehrān: paŽūšgah olūme ensanī va motaleate farhangī.
Rastgār Fasāeī, Mansūr. (2000/1388SH). Eždahā dar asātīr-e irān. Tehrān: Tūs
Ravāqī, Alī.(1990 /1368 SH). " šāhnāmeheye dīgar (2)". Keyhāne farhangī. No. 12. pp. 31-35
Rīd, Evelyn.(2010/1389SH). Barādarsalāri. Tr by Maqsūdī. . Tehrān: Behāzin.
Rosenberg, Dānā.(2000/1379SH). Asātire jahan. Tr by Abdolhoseyn Sharifiān. Tehrān: Asātire
Safā, Zabīhollāh. (1954/1333SH). Hamāse-soryī dar īrān. Tehrān: Amīrkabīr.
Sarkārātī, Bahman. (1999/1378SH). Sāye-hā-ye šekār-šode. Tehrān: Qatre.
Skinner, Andrew, (2001) Serpent Symbols and Salvation in the Ancient
Near East and the Book of Mormon.London.
__________.(1971 /1350 SH). Jabejaī asatīr dar šāhnāmehe. Soxanrānihaye dovomin dore bahs darbāreye šāhnāmehe . Tehrān: vezarāte farhang va honar. Pp. 89-99
Šāmyān sārkolā. Akbar.( 2009/ 1389SH). "Farānak Māme Fereydūn". Gihare guya. No. 11. pp. 91-108
šamīsā, sīrūs. (2017/1396SH). šāhe nāmehā. Tehrān: Hermes.
__________.(2002/1381). Anvāe adābi. Tehrān: Ferdos.
Sīcīlī, Davīd. (2005/ 1383). īran va šarq bastan dar ketābxāneye šarq. Tr and ed by Hamid Beks šūrkāī and esmaīl Sangarī. Tehrān: Jāmī.
Starī. jalal. (2005/ 1383). Simāye zan dar farhange lrān. Tehrān: markaz.
Tabarī, mohamadm ebn-e Jarīr. (1973/1362SH). Tarīx-e tabarī. Tr. by Abolqāsem Pāyande. Tehrān: bonyād farhange lrān
Tārīxe Sistān. (2002/1381). ed Mohammad Taghi Bahār. Tehrān: Moein
Qā’emī, Farzād. (2016/1394SH). " Tahlile tatbiqie ostureie zahaje mardus. paŽūhešvāme avabe hemasī ". Epic Literature Research. No. 19. pp. 27-65
Vermāzern, Mārtīn.(1396/1375SH) Āīne Mītra. tr by nader bozorgzade. Tehrān: Češme
Warner, Rex. (2007/1386SH). Dāneš-nāme-ye asātīr-e Jahān (Encyclopedia of world mythology). Tr. by Abolqāsem Esmā’īlpūr. Tehrān: Ostūre.
Zātsparam. (1964). Vichītakīhā-ī Zātasparam. Text and
Introdution. by Behramgore Tehmurasp Anklesaria, Bombay.
)